Bu yazıda size bir ağdaki cihazlar arasındaki iletişimi kolaylaştıran çeşitli ağ protokolü türlerini öğreteceğiz. Protokollerin farklı sınıflandırmalarına, işlevlerine ve yaygın olarak kullanılan protokol örneklerine ilişkin ayrıntılı açıklamalar bulacaksınız.
Ağ Protokolü Türleri Nelerdir?
Ağ protokolleri, işlevlerine ve OSI (Açık Sistemler Bağlantısı) modelinin katmanlarına göre kategorize edilebilir. Ana ağ protokolü türleri şunları içerir:
- Uygulama Katmanı Protokolleri: Bu protokoller yazılım uygulamalarının ağ üzerinden iletişim kurmasını sağlar. Örnekler şunları içerir:
- HTTP (Köprü Metni Aktarım Protokolü): Web sayfalarının aktarımı için kullanılır.
- FTP (Dosya Aktarım Protokolü): Sistemler arasında dosya aktarımı için kullanılır.
- SMTP (Basit Posta Aktarım Protokolü): E-posta göndermek için kullanılır.
- Aktarım Katmanı Protokolleri: Bunlar, cihazlar arasındaki veri aktarımını yöneterek güvenilir ve düzenli teslimat sağlar. Örnekler şunları içerir:
- TCP (İletim Kontrol Protokolü): Güvenilir, bağlantı odaklı iletişim sağlar.
- UDP (Kullanıcı Datagram Protokolü): Daha hızlı, bağlantısız iletişim sunar.
- Ağ Katmanı Protokolleri: Veri paketlerinin ağlar arasında yönlendirilmesinden sorumludur. Anahtar örnekler şunları içerir:
- IP (İnternet Protokolü): Paketlerin adreslenmesini ve yönlendirilmesini yönetir.
- ICMP (İnternet Kontrol Mesajı Protokolü): Hata işleme ve teşhis için kullanılır.
- Veri Bağlantı Katmanı Protokolleri: Bu protokoller, verilerin bir ağ üzerinden fiziksel olarak nasıl iletildiğini yönetir. Örnekler şunları içerir:
- Ethernet: En yaygın LAN teknolojisi.
- PPP (Noktadan Noktaya Protokol): İki düğüm arasında doğrudan bağlantı için kullanılır.
Ağlarda Kaç Tür Protokol Vardır?
Ağ oluşturmada her biri belirli bir amaca hizmet eden çok sayıda protokol vardır. Teknolojinin sürekli gelişmesi nedeniyle kesin bir sayı vermek zor olsa da, birkaç temel kategori ağ protokollerinin büyük çoğunluğunu kapsar. Ana kategoriler şunları içerir:
- Uygulama Katmanı Protokolleri
- Aktarım Katmanı Protokolleri
- Ağ Katmanı Protokolleri
- Veri Bağlantı Katmanı Protokolleri
- Fiziksel Katman Protokolleri: İletişimin fiziksel ortamını tanımlayan protokoller (örneğin, sinyallerin kablolar üzerinden nasıl iletildiği).
Ağ Erişim Protokolleri Nelerdir?
Ağ erişim protokolleri, cihazların bir ağa nasıl bağlanacağını ve ağ üzerinden nasıl iletişim kuracağını tanımlar. Ağ ortamına erişim kurallarını yönetirler. Bazı yaygın ağ erişim protokolleri şunları içerir:
- Ethernet: Veri paketlerinin nasıl çerçeveleneceğini ve iletileceğini tanımlayan kablolu LAN bağlantıları standardı.
- Wi-Fi (Kablosuz Doğruluk): Cihazların bir yerel alan ağına (LAN) bağlanmasına olanak tanıyan kablosuz ağ iletişimi için bir dizi standart.
- Token Ring: Günümüzde daha az yaygın olmasına rağmen, düğümlerin ağa erişimi kontrol etmek için bir jeton ilettiği bir ağ protokolü.
Kaç Protokol Var?
Bugün kullanımda olan protokollerin tam sayısını belirlemek zordur; çünkü yeni protokoller sürekli olarak geliştirilirken diğerleri kullanım dışı kalabilir. Ancak çeşitli katmanlarda ve uygulamalarda her biri farklı iletişim ihtiyaçlarını karşılayan yüzlerce standartlaştırılmış protokol mevcuttur.
En Sık Kullanılan Protokoller Nelerdir?
Ağ oluşturmada en sık kullanılan protokollerden bazıları şunlardır:
- TCP/IP: İletim Kontrol Protokolü (TCP) ile İnternet Protokolünü (IP) birleştiren, İnternet için temel protokol paketi.
- HTTP/HTTPS: HTTP’nin güvenli bir sürümünü sağlayan HTTPS ile web’de gezinmek için gereklidir.
- FTP/SFTP: Genellikle dosya aktarımları için kullanılır; SFTP (SSH Dosya Aktarım Protokolü) güvenlik özellikleri ekler.
- SMTP/IMAP/POP3: E-posta göndermek ve almak için kullanılır.
Bu makalenin, farklı ağ protokolü türleri ve bunların ağlar içindeki iletişimi kolaylaştırmadaki rolleri hakkında bilgi edinmenize yardımcı olacağını umuyoruz. Bu protokolleri anlamak, ağ oluşturma veya BT ile ilgilenen herkes için çok önemlidir; çünkü bunlar, cihazların nasıl etkileşime girdiğinin ve bilgi paylaştığının temelini oluşturur.
