Bu yazımızda sizlere elektronik cihazlarda kullanılan iki tür bellek olan EEPROM ve EPROM’u öğreteceğiz. Bu anıların nasıl çalıştığını, nasıl silineceğini ve uygulamalarını anlamak, dijital elektronik ve programlama konusunda değerli bilgiler sağlayabilir.
EEPROM’u nasıl silersiniz?
Bir EEPROM’un (Elektriksel Olarak Silinebilir Programlanabilir Salt Okunur Bellek) silinmesi, bellek hücrelerini varsayılan durumlarına sıfırlamak için elektrik sinyallerinin kullanılmasını içerir. Süreç genel olarak şu şekilde işliyor:
- Yazma Koruması: EEPROM’daki tüm yazma koruma özelliklerinin devre dışı bırakıldığından emin olun. Bu, EEPROM’da belirli pinlerin veya anahtarların ayarlanmasını içerebilir.
- Yazılım Komutu: Silme işlemini başlatmak için yazılım komutlarını kullanın. Birçok mikrodenetleyici programlama ortamı, EEPROM belleğini silmek için özel olarak tasarlanmış işlevler veya komutlar sağlar.
- Elektrik Darbeleri: Silme işlemi tipik olarak EEPROM’a bellek hücrelerini sıfırlayan bir dizi elektrik darbesinin gönderilmesini içerir. Bu işlem genellikle ya tüm bir bellek bloğunu ya da belirli adresleri hedefler.
- Doğrulama: Silme işleminden sonra, hücrelerin beklenen duruma sıfırlandığını, genellikle tüm bitlerin ‘1’e ayarlandığını doğrulamak için bellek içeriğini tekrar okuyun.
EPROM nasıl silinir?
Bir EPROM’u (Silinebilir Programlanabilir Salt Okunur Bellek) silmek, bir EEPROM’u silmekten oldukça farklıdır. İşlem ultraviyole (UV) ışığa maruz kalmayı içerir. İşte nasıl çalışıyor:
- Devreden Çıkarma: Devre içinde silme işlemi yapılamadığından öncelikle EPROM çipinin devre kartından çıkarılması gerekir.
- UV Işığına Maruz Kalma: EPROM, UV ışığı yayan özel bir EPROM silgisine yerleştirilir. Çipin, üreticinin spesifikasyonlarına bağlı olarak genellikle birkaç dakikadan bir saate kadar değişen belirli bir süre boyunca bu ışığa maruz kalması gerekir.
- Yeniden Yerleştirme: Pozlama tamamlandığında EPROM devreye yeniden yerleştirilebilir ve gerektiğinde yeniden programlanabilir.
EEPROM belleği ne için kullanılır?
EEPROM belleği, verilerin güç kapatıldığında bile korunması gereken uygulamalarda yaygın olarak kullanılır. Yaygın kullanımlar şunları içerir:
- Yapılandırma Ayarlarını Saklama: Bilgisayarlar, akıllı telefonlar ve cihazlar gibi cihazlar, kullanıcı ayarlarını, tercihlerini ve yapılandırmalarını kaydetmek için EEPROM kullanır.
- Firmware Depolama: EEPROM genellikle gömülü sistemlerde firmware depolamak için kullanılır ve donanımı değiştirmeden güncelleme yapılmasına olanak tanır.
- Kalibrasyon Verileri: Birçok sensör ve cihaz, zaman içinde doğru ölçümler yapılmasını sağlamak için kalibrasyon verilerini EEPROM’da saklar.
EEPROM nasıl kopyalanır?
Bir EEPROM’un kopyalanması genellikle içeriğinin okunmasını ve bunların başka bir EEPROM’a yazılmasını içerir. İşte adım adım bir yaklaşım:
- EEPROM’u bağlayın: Hem kaynak EEPROM’u (kopyalanacak olan) hem de hedef EEPROM’u (verilerin kopyalanacağı yer) EEPROM okuyabilen ve yazabilen bir mikro denetleyiciye veya programlayıcıya bağlayın.
- Veri Oku: Kaynak EEPROM’un içeriğini okumak için uygun yazılımı kullanın. Bu verileri programlama ortamınızdaki bir arabellekte saklayın.
- Veri Yaz: Saklanan verileri ara bellekten hedef EEPROM’a aktarmak için yazılımdaki yazma işlevini kullanın.
- Doğrulama: Yazma işleminden sonra, orijinal kaynak verilerle eşleştiğinden emin olmak için hedef EEPROM’un içeriğini tekrar okuyun.
EPROM nasıl çalışır?
Bir EPROM, verileri depolamak için bir dizi kayan geçit transistörü kullanarak çalışır. İşte işleyişinin basitleştirilmiş bir açıklaması:
- Programlama: Bir EPROM programlandığında, transistörün kayan kapısına elektrik yükleri enjekte edilerek durumu ‘0’dan ‘1’e değiştirilir. Bu, kontrol kapısına uygulanan daha yüksek bir voltajın (tipik olarak 12V civarında) kullanılmasıyla yapılır.
- Okuma: Saklanan veriyi okumak için EPROM’a daha düşük bir voltajla erişilir. Yüzen kapının bir yükü varsa, transistör ‘0’ı temsil eden kapalı durumda kalacaktır. Herhangi bir yük yoksa transistör ‘1’i temsil edecek şekilde açılacaktır.
- Silme: Bir EPROM’un silinmesi, yüzen geçitleri boşaltan ve onları varsayılan durumlarına döndüren UV ışığına maruz bırakılarak gerçekleştirilir.
Bu makalenin EEPROM ve EPROM, bunların kullanımları ve nasıl çalıştıkları hakkında bilgi edinmenize yardımcı olacağını umuyoruz. Bu bellek türlerini anlamak, elektronik ve programlamayla çalışan herkes için çok önemlidir.